Zoom quang học và zoom kỹ thuật số là một trong những công nghệ có tác động lớn đến chất lượng của bức ảnh hay video

1 Zoom quang học (Optical Zoom) là gì?

Trước khi tìm hiểu về zoom quang học là gì, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu sơ lược về khái niệm zoom. Zoom là khả năng phóng to hay thu nhỏ kích thước ảnh hay một chủ thể cần chụp phía trước ống kính. Phóng to cho bạn cái nhìn gần hơn các vật thể, trong khi thu nhỏ cho phép bạn chụp một không gian rộng hơn.

Zoom quang học được cấu thành bởi nhiều lớp thấu kính khác nhau khi ta điều chỉnh phóng to hoặc thu nhỏ sẽ có sự thay đổi cơ học của ống kính, tiêu cự của camera, giúp camera nhìn xa hơn bình thường nhưng hình ảnh vẫn rõ nét.

Zoom quang học thay đổi hình ảnh dựa trên phần cứng của camera, cho hình ảnh phóng to nhưng độ nét vẫn rất chân thực. Các ống kính có khả năng zoom quang học thường thấy nhất hiện nay là trên các máy ảnh chuyên dụng (DSLR) hay trên các dòng smartphone cao cấp hiện nay. 

Zoom quang học trên các thiết bị sẽ cung cấp kết quả giống nhau, nhưng tuỳ thuộc vào chất lượng mặt kính của camera mà có thể làm ảnh hưởng đến kết quả đó.

2 Zoom kỹ thuật số (Digital Zoom) là gì?

Zoom kỹ thuật số (hay còn gọi là zoom số), cũng giống như zoom quang học, zoom kỹ thuật số vẫn thu phóng các vật thể nhưng không cần đến các yếu tố cơ học hoặc ống kính quá nhiều.

Về cơ bản, nó sẽ cắt các khu vực xung quanh cảnh vật để làm cho có vẻ như bạn đang tiến gần tới đối tượng hơn. Phần còn lại của hình ảnh được phóng to bằng thuật toán, do đó có tên là kỹ thuật số.

Zoom số hiện đang phát triển khá mạnh mẽ, nhờ tính tiện dụng, giá thành rẻ và công nghệ phát triển mạnh, được sử dụng không chỉ trên máy ảnh mà cả trên các dòng smartphone với khả năng zoom ấn tượng.

Chất lượng zoom kỹ thuật số cũng đang được nâng lên đáng kể so với trước đây trong việc tích hợp trí tuệ thông minh AI, khi phóng to hoặc thu nhỏ AI sẽ tự điều chỉnh hình ảnh cho rõ nét.

3So sánh zoom quang học và zoom kỹ thuật số

Chất lượng hình ảnh

Chất lượng hình ảnh giữa zoom quang học và zoom số học có sự khác nhau rõ rệt, zoom quang học có chất lượng hình ảnh tốt hơn, hình ảnh không bị bể và nhòe.

Nguyên nhân là đối với zoom quang học, điểm tiêu cự được điều chỉnh bằng cách di chuyển ống kính quang học lui tới và hình ảnh sẽ được hiển thị lớn lên tương ứng. Do đó, hầu như chất lượng hình ảnh không bị giảm đi.

Chất lượng hình ảnh trên zoom kỹ thuật số không quá cao, nghĩa là một số dữ liệu sẽ bị mất trong quá trình thu phóng. Các thuật toán sẽ thêm điểm ảnh để giữ chi tiết trong ảnh khi phóng to nhưng không quá hoàn hảo. 

Khả năng zoom

Do zoom kỹ thuật số có cơ chế hoạt động bằng cách xử lý các thuật toán nên kích thước zoom của camera có zoom số học cao hơn rất nhiều so với zoom quang học. Tuy nhiên, bù lại chất lượng hình ảnh bị giảm đi so với ban đầu. 

Ngoài ra, zoom quang học có khả năng điều chỉnh các thấu kính để thay đổi tiêu cự quang học giúp camera có thể zoom xa hơn bình thường.

Thời gian zoom

Do có cấu tạo cơ, nên thời gian zoom quang học tới khi có thể hiển thị rõ hình ảnh sẽ lâu hơn một chút so với zoom số học có cơ chế là xử lý bằng thuật toán.

Giá thành

Zoom quang học có giá thành cao hơn rất nhiều so với zoom kỹ thuật số do có cấu tạo nhỏ và công nghệ sản xuất đặc biệt.

Mức độ phổ biến

Zoom kỹ thuật số là một điểm nhấn bán hàng trong những ngày đầu của máy ảnh kỹ thuật số, nhưng theo thời gian, các nhà sản xuất máy ảnh tập trung ngày càng ít vào thông số kỹ thuật này, thay vào đó là zoom quang đang ngày càng phát triển.

Zoom quang cũng được mang lên smartphone, nổi bật gần đây (tính đến 06/2020) là chiếc OPPO Reno 10x Zoom với khả năng zoom quang 10x hay Huawei P30 Pro có khả năng zoom quang 5x.

Tuy nhiên, zoom số cũng vẫn đang dần trở lại nhờ khả năng zoom ấn tượng được các hãng trang bị lên điện thoại như Galaxy Note 20 Ultra (zoom đến 50x), Galaxy S20 Plus (zoom đến 100x) của Samsung, ngoài ra, nhiều mẫu smartphone khác cũng hỗ trợ zoom kỹ thuật số như V20 của Vivo, OnePlus 8 Pro 5G, Galaxy Z Fold2 5G,...

4Tổng kết

Mỗi loại zoom sẽ có những ưu và nhược điểm khác nhau, cụ thể:

Zoom kỹ thuật số có giá thành rẻ, phổ biến, kích thước zoom lớn và dễ dàng nâng cấp, cập nhật thông qua phần mềm. Tuy nhiên, chất lượng hình ảnh giảm rõ rệt khi zoom tối đa.

Trong khi đó, zoom quang học có kích thước nhỏ hơn so với zoom số học và chất lượng hình ảnh giữ nguyên sau khi zoom. Điểm trừ của nó là khó nâng cấp và cập nhật do có cấu tạo vật lý và có giá thành cao.

So sánh zoom quang học và zoom kỹ thuật số: